قهوه یکی از محبوب ترین نوشیدنی های جهان است که از دانه های قهوه بو داده شده تهیه می شود. دانه قهوه پس از رسیدن برداشت ، فرآوری و خشک می شوند که به آن "لوبیا" نیز گفته می شود. قهوه بومی مناطق نیمه‌گرمسیری آمریکا و برخی از جزایر جنوب و جنوب شرق آسیا است. این گیاه از آفریقا به سایر نقاط جهان پراکنده و امروزه در بیش از 70 کشور کشت می‌شود که در خواستگاه اول آن مناطق استوایی آمریکا، جنوب شرقی آسیا، هند و آفریقاست.

- انواع قهوه
قهوه بسته به نوع و طعم، در درجات مختلفی بو داده می شوند. درجه بو دادن قهوه تاثیر مستقیمی روی طعم و ظاهر آن دارد. دانه های تیره محتوای فیبر کمتری دارند و طعم قندی بیشتری دارند اما دانه با درجه تفت متوسط، سبک تر بوده و دارای عطر و بوی پیچیده تری هستند و به همین دلیل عطر و بوی بیشتری دارند. بو دادن میزان کافئین موجود در دانه لوبیا را تغییر نمی دهد ، اما در هنگام اندازه گیری لوبیا از نظر میزان کافئین کمتری می دهد زیرا لوبیا در هنگام سرخ شدن گسترش می یابد.
مرغوب‌ترین قهوه از بوته‌ای عربیکا به دست می‌آید که طعم و بویی فوق العاده دارد و در ارتفاع 4000 تا 6000 متر بالاتر از سطح دریا رشد می‌کند. این قهوه یکی از قدیمی‌ترین انواع قهوه است که حدود ۷۵ % از کل قهوه‌ای که در جهان کشت می‌شود از این نوع است. قهوه روبوستا در ارتفاع 2500 متری رشد کرده و از عربیکا تحمل سرمای بیشتری را دارد. کافئین موجود در روبوستا تقریبا دو برابر عربیکا است. اگرچه بو و طعم آن در سطح پایین‌تری به نسبت عربیکا قرار دارد اما نوع مرغوب آن در تهیه اسپرسو استفاده می‌شد.
قهوه به رنگ تیره، تلخ و کمی اسیدی است که می توان آن را به روش های مختلفی همچون ترک، اسپرسو ، فرانسه ، کافئین لاته تهیه کرد که معمولا به صورت گرم سرو می شود ، اگرچه قهوه یخ زده یک جایگزین محبوب است.

- خواص قهوه
قهوه در انسان اثر تحریک کننده دارد که مهمترین دلیل آن وجود کافئین است. یک فنجان قهوه در وعده صبحانه می تواند انرژی شما را در کل روز تامین کند. تاثیر سلامتی قهوه به مدت طولانی مورد بحث بوده است زیرا این نوشیدنی دوست داشتنی و محبوب سرشار از آنتی اکسیدانی و بوده که تقویت کننده مغز می باشد.

1. مبارزه با سرطان
آنتی اکسیدان موجود در قهوه با التهاب مبارزه می کنند علت اصلی بسیاری از بیماری های مزمن از جمله آرتروز ، آترواسکلروز و بسیاری از انواع سرطان است که رادیکالهای آزاد را خنثی می کنند و به طور طبیعی به عنوان بخشی از عملکردهای متابولیک روزمره رخ می دهد. به عبارت دیگر ، آنتی اکسیدان ها با محافظت از سلول های خود در برابر صدمه در حفظ سطح میکرو کمک می کنند. سرانجام ، اسید کلروژنیک یک آنتی اکسیدان مهم بوده که تقریبا به طور انحصاری در قهوه یافت می شود، همچنین به جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی کمک می کند. پلی فنول ها، فیتوشیمیایی های آنتی اکسیدانی موجود در قهوه ، در چندین مطالعه خاصیت ضد سرطان زایی را نشان داده اند و تصور می شود که به کاهش التهاب که می تواند برخی از تومورها باشد ، کمک می کند.

2. تقویت حافظه کوتاه مدت و پیشگیری از آلزایمر
از آنجا که کافئین در مناطق خاصی از مغز مسئول حافظه و تمرکز تاثیر می گذارد و باعث تقویت حافظه کوتاه مدت می شود. مقدار زیاد کافئین موجود در قهوه بر این بخش از مغز اثر گذاشته و در استفاده مداوم باعث تقویت عملکرد مغز می شود.
علاوه بر تقویت حافظه کوتاه مدت، مصرف منظم قهوه به جلوگیری از بیماری آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل کمک می کند. محققان دریافتند که نوشیدن سه تا پنج فنجان قهوه به صوت روزانه در زندگی میانسالی با 65 درصد کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل در زندگی بعدی همراه است. جالب اینجاست که نویسندگان این مطالعه تأثیر نوشیدن چای را بر کاهش شناختی نیز اندازه گیری کرده اند ، اما هیچ ارتباطی با آنها پیدا نشده است.

3. کاهش و کنترل قند خون
رابطه مستقیمی بین نوشیدن قهوه و کاهش خطر ابتلا به دیابت وجود دارد به طوری که خطر ابتلا به دیابت برای هر فنجان قهوه روزانه 7% کاهش یافته است. دانشمندان معتقدند که قهوه از چندین روش می تواند برای حفظ دیابت مفید باشد؛ 1. با کمک به بدن در استفاده از انسولین و محافظت از سلولهای تولید کننده انسولین ، تنظیم منظم قند خون و 2. جلوگیری از آسیب بافتی.
التهاب مقابله ای ، یک عامل خطرناک شناخته شده برای دیابت نوع 2 مشخص شده است که یکی از اجزای قهوه معروف به اسید کافئیک در کاهش تجمع سمی رسوبات غیر طبیعی پروتئین (فیبرهای آمیلوئید) که در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 وجود دارد ، بسیار مهم است. قهوه حساسیت سلول های عضلانی را نسبت به اثر انسولین كاهش می دهد و این امر می تواند باعث متابولیسم قند و افزایش قند خون شود.

4. پاکسازی کبد
علاوه بر کاهش خطر ابتلا به سرطان کبد، مصرف قهوه با شیوع پایین سیروز ، به خصوص سیروز الکلی مرتبط است. در واقع رابطه معکوس بین افزایش مصرف قهوه و کاهش خطر ابتلا به سیروز وجود دارد. افزایش سطح آنزیم های کبدی معمولا نشان دهنده التهاب و آسیب به کبد است. به همین دلیل هر چه قهوه بیشتر نوشید ، سطح آنزیم های آن پایین می آید.

5. افزایش عملکرد بدن در ورزش
کافئین باعث کمبود آب می شود به همین دلیل یکی از مهمترین دلایلی که متخصصان تناسب اندام توصیه می کنند قهوه را قبل از تمرین و بعد از تمرین مصرف کنید. با این حال قهوه به شما در نبرد خستگی کمک می کند و شما را قادر به ورزش طولانی تر می کند. کافئین تقویت کننده عملکرد و استقامت است. نه تنها با خستگی مقابله می کند بلکه باعث تقویت انقباض عضلات نیز می شود ، درک تمرین کننده از درد را کاهش می دهد و اسیدهای چرب موجود در خون را افزایش می دهد که از استقامت نیز پشتیبانی می کند.

6. قهوه افسردگی را مهار می کند.
نوشیدن قهوه باعث پایین آمدن میزان افسردگی در زنان و مردان می شود. در واقع کافئین موجود در قهوه انتقال دهنده های عصبی را که از جمله آنها دوپامین و سروتونین می باشد را کنترل می کند و باعث کاهش افسردگی می شود .


- زمان مناسب خوردن قهوه
زمان مناسب خوردن قهوه با سلیقه و زمانبندی شما مرتبط است. اگر علاقه دارید شب بیدار بمانید بهتر است قهوه را چند ساعت قبل از خواب میل کنید. همچنین اگر دوست دارید کارهای روزانه خودتان را با انرژی بیشتری پیش بگیرید، قهـوه را به صورت روزانه باید بخورید تا سطح کافئین بدن افزایش پیدا کند. فراموش نکنید سطح کافئین بالای قهوه می تواند شما را به خوردن آن عادت داده و زمانی که کافئین لازم در اختیار نداشته باشد باعث کسالت شود.

! نکته
برخی از افراد همچون کودکان، زنان باردار و شیرده، افراد مبتلا به بیماری های قلبی، اختلالات عصبی، دیابتی، سندرم روده تحریک‌پذیر، گلوکوما، فشار خون بالا و پوکی استخوان نباید قهوه را بیش از حد روزانه مصرف کنند یا باید در خوردن آن احتیاط لازم را داشته باشند.